21 sierpnia 2020
Lampa na ścieżce do Przebudzenia – Śri Dipamkara Atisia
W języku tybetańskim: dziangciub lam-gi drynma.
W sanskrycie: bodhi-patha-pra-dipam.
Składam pokłon Wiecznie Młodemu Bodhisattwie Mańdziuśriemu.
- Zwycięzcom z trzech czasów, a także ich Dharmie
oraz zgromadzeniu Sanghi z szacunkiem składam pokłon.
Na prośbę mego dobrego ucznia, Dziangciuba-Y,
zapalę lampę rozjaśniającą ścieżkę ku Przebudzeniu. - Są trzy rodzaje osób:
zwyczajne, pośrednie i najwybitniejsze.
Opiszę zatem jakie cechy
wyraźnie ich od siebie odróżniają. - Ten, kto różnymi sposobami
dąży tylko do samsarycznego szczęścia
dla swego własnego pożytku,
jest zwyczajną osobą. - Ten, kto odwraca się od szczęścia w egzystencji
oraz od negatywnych czynów,
i szuka jedynie wygaśnięcia dla siebie,
jest pośrednią osobą. - Ten zaś, kto pragnie usunąć u innych
wszelkie cierpienia,
tak jakby były jego własnymi,
ma najwyższy potencjał. - Zatem tym wspaniałym istotom,
które pragną najwyższego Przebudzenia,
wyjaśnię doskonałe metody
przekazywane przez Lamów. - Przed posągami lub malowidłami doskonałych Buddów,
stupami i świętymi [symbolami Dharmy]
ofiaruj kwiaty i kadzidła
lub inne dary, jakimi dysponujesz. - Następnie, recytuj modlitwę siedmiu gałęzi
wyrażoną w Modlitwie o doskonałe postępowanie,
z postanowieniem, że nie zawrócisz,
póki nie osiągniesz esencji Przebudzenia, - Po czym z wielką wiarą w Trzy Klejnoty,
klęknij na jednym kolanie,
złóż dłonie
i najpierw trzykrotnie przyjmij Schronienie. - Następnie z miłującą dobrocią
spójrz wszystkie istoty
w trzech niższych światach,
na ich cierpienia narodzin, śmierci i inne. - Niech to obudzi w Tobie pragnienie,
by uwolnić wszystkie istoty od cierpienia bólu,
od cierpienia i przyczyn cierpienia,
oraz niezłomne postanowienie osiągnięcia Przebudzenia. - Pożytki z obudzenia takiej postawy aspiracji
zostały w pełni opisane
przez Majtreję w sutrze
nazywanej Szeregiem pni (Gandawjuha). - Jeżeli ją przeczytałeś lub usłyszałeś od Lamy
o niezmierzonych pożytkach płynących z doskonałej Bodhiczitty,
to, aby ją w sobie rozwinąć,
pobudzaj ją w umyśle wciąż i wciąż. - Wielka zasługa płynąca z tego
została dobrze opisana w Sutrze powstałej na prośbę Wiradatty.
Zawarte w niej podsumowanie ma zaledwie trzy strofy,
więc je tutaj przytoczę: - „Gdyby zasługa płynąca z bodhiczitty
przybrała fizyczną formę,
wypełniłaby całą przestrzeń,
a nawet jeszcze więcej. - Gdyby ktoś wypełnił Krainy Buddów
klejnotami tak licznymi
jak wiele jest ziaren piasku w Gangesie
i ofiarował je Opiekunom Świata, - to i tak o wiele szlachetniejszy dar stworzy ten,
kto złożywszy dłonie
obudzi w sobie bodhiczittę,
gdyż jest ona bezgraniczna.” - Gdy pojawi się w Tobie bodhiczitta aspiracji,
nie szczędź wysiłków, by ją w pełni rozwinąć.
Więc, aby pamiętać o niej w tym i kolejnych żywotach,
dokładnie przestrzegaj pouczeń. - Bez ślubowań bodhiczitty zastosowania,
bodhiczitta aspiracji nie będzie wzrastać.
Jeśli chcesz rozwijać w sobie pragnienie doskonałego Przebudzenia,
z entuzjazmem przyjmij te ślubowania. - Ci, którzy utrzymują którekolwiek z siedmiu
ślubowań pratimoksza,
w przeciwieństwie do innych, mają odpowiednie warunki
do przyjęcia ślubowania Bodhisattwy. - Siedem klas ślubowań pratimoksza
objaśnił Tathagata.
Najlepszym z nich jest chwalebne czyste postępowanie
w pełni wyświęconej mnicha. - Zgodnie z rytuałem opisanym
w rozdziale o moralności w Bodhisattwabhumi,
należy przyjąć ślubowanie od dobrego,
obdarzonego właściwościami Lamy. - Ten, kto jest dobrym Lamą,
potrafi przeprowadzić ceremonię ślubowań
i sam ich przestrzega,
więc posiada pewność i współczucie, by ich udzielić. - Jeśli jednak nie mógłbyś spotkać
Lamy o takich właściwościach,
wyjaśnię również inny
poprawny sposób przyjęcia ślubowań. - Opiszę prostymi słowami,
zgodnie ze strofami sutry:
„Ozdoba czystej krainy Mańdziuśriego”,
jak przed wiekami Mańdziuśri,
będący wtedy Amba-radżą,
obudził w sobie bodhiczittę: - „W obecności Opiekunów
wyrażam pragnienie osiągnięcia pełnego Przebudzenia.
Zapraszam wszystkie istoty jako mych gości –
wyzwolę was wszystkie z samsary! - Od tej chwili,
aż do czasu, gdy osiągnę Przebudzenie,
porzucę szkodliwe myśli:
złą wolę, gniew, skąpstwo i zazdrość. - Będę żyć w czystości,
porzucę złe działania i pożądanie,
z radością będę przestrzegać ślubowań etycznych
i będę podążał śladem Buddów. - Nie jest mym zamiarem osiągnięcie dla siebie
jak najszybciej Przebudzenia.
Ale dla dobra nawet jednej istoty
Pozostanę w tyle do ostatniej chwili. - Oczyszczę nieskończoną ilość
niewyobrażalnych krain
i przejawię się w dziesięciu kierunkach
dla każdego, kto wezwie me imię. - Oczyszczę wszelkie me działania
ciała i mowy,
jak też wszystkie aktywności umysłu.
Nigdy nie uczynię niczego złego.” - Jeśli utrzymując ślubowanie bodhiczitty zastosowania
właściwie praktykujesz trzy rodzaje etyczności,
będące źródłem czystości ciała, mowy i umysłu,
to nabierzesz coraz większego szacunku dla trzech rodzajów etyczności. - Wysiłek dotrzymywania ślubowań Bodhisattwy
z intencją osiągnięcia doskonale czystego Przebudzenia,
sprawi, że praktyka dwóch nagromadzeń prowadząca ku niemu
zostanie doprowadzona do doskonałości. - Wszyscy Buddowie wyjaśniali,
że dwa nagromadzenia, których naturą są zasługi i pradżnia,
staną się całkowicie doskonałe
dzięki rozwinięciu nadzwyczajnego postrzegania. - Jak pisklę, które nie rozwinęło jeszcze skrzydeł,
nie wzniesie się ku niebu,
tak, jeśli nie posiadasz mocy nadzwyczajnego postrzegania,
nie jesteś w stanie działać dla dobra istot. - Ci, którzy dysponują nadzwyczajnym postrzeganiem,
w ciągu jednej doby mogą zebrać zasługę tak wielką,
że inni nie byliby w stanie jej zgromadzić
nawet w ciągu stu żywotów. - Aby szybko zebrać
nagromadzenia prowadzące do Przebudzenia
musisz z wysiłkiem i bez lenistwa,
rozwinąć zdolność nadzwyczajnego postrzegania. - Bez osiągnięcia spoczywania w wyciszeniu (szine)
nadzwyczajne postrzeganie nie pojawi się.
Zatem, by osiągnąć spoczywanie w wyciszeniu,
powtarzaj swe dążenie wciąż i wciąż. - Jeżeli czynniki [potrzebne] do spoczywania w wyciszeniu są słabe,
to nawet jeśli medytujesz
mozolnie przez tysiąc lat,
i tak nie osiągniesz samadhi. - Zatem stworzywszy czynniki opisane
w Rozdziale o samadhi,
osadź swój umysł w jednym punkcie,
na jakimś szlachetnym obiekcie. - Kiedy jogin rozwinie wyciszenie umysłu,
osiągnie przez to nadzwyczajne postrzeganie.
Lecz bez praktyki paramity pradżni
nie usunie zaciemnień umysłu. - Aby usunąć wszelkie zasłony
emocjonalnych splamień i błędnego postrzegania,
powinieneś stale praktykować jogę
paramity pradżni. - Pradżnia pozbawiona zręcznych metod,
jak i metody pozbawione pradżni,
są tym, co nas wiąże.
Dlatego nie zaniechaj żadnego z tych dwóch. - Aby rozwiać wątpliwości
co do pradżni i metod,
wyjaśnię wyraźną różnicę,
jaka między nimi istnieje. - Z wyjątkiem paramity pradżni,
paramita szczodrości i pozostałe
wszystkie inne cnoty,
opisane są przez Zwycięzców jako zręczne metody. - Ten, kto dzięki mocy praktyki zręcznych metod,
praktykuje pradżnię,
szybko osiągnie Przebudzenie.
Jednak sama medytacja na brak samoistnego bytu nie wystarczy. - Zrozumienie, że skandhy, dhatu i ajatany
są niezrodzone
i w swej naturze są puste,
jest określane mianem pradżni. - Coś co istnieje, nie może powstać,
a coś, co nie istnieje, jest jak napowietrzny kwiat.
Ponieważ oba są absurdem,
dlatego też nic nie powstaje z ich połączenia. - Nic nie powstaje samo z siebie,
ani z czegoś innego, ani z obu naraz,
ani bez przyczyny, dlatego
w swej istocie wszystko jest pozbawione własnej natury. - Podobnie, analizując zjawiska,
czy są jedną rzeczą czy wieloma,
zobaczysz, że nie mają żadnej esencji
i nabierzesz pewności, że nie mają własnej natury. - Rozumowanie zawarte w Siedemdziesięciu strofach o pustości
lub w Rdzennym tekście o madhjamace i innych tekstach
wyjaśnia, jak ustalić, że pustość
jest naturą wszystkich zjawisk. - Na ten temat napisano wiele tekstów,
których tu nie przytaczam.
Dla potrzeb medytacji wyjaśniłem jedynie
wnioski z nich płynące. - Nie można znaleźć niezależnej natury,
żadnych zjawisk, bez wyjątku.
Medytowanie na brak ich samoistnego bytu
jest praktyką pradżni. - Tak jak poprzez pradżnię widzisz brak
niezależnej natury zjawisk,
tak podobnie analizuj samą pradżnię,
i medytuj poza pojęciowym myśleniem. - Naturą egzystencji – powstałej z pojęciowego myślenia –
jest pojęciowe myślenie.
Zatem porzucenie go, bez wyjątku,
jest najwyższą Nirwaną. - Pojęciowe myślenie to wielka niewiedza,
która utrzymuje nas w oceanie samsary.
Przez spoczywanie w pozapojęciowym samadhi
jasno ukazuje się to, co pozapojęciowe, co jest jak przestrzeń. - Kiedy Bodhisattwa, poza pojęciowym myśleniem
kontempluje te prawdziwe nauki,
pozbędzie się pojęciowego myślenia, które jest trudne do porzucenia,
i stopniowo osiągnie stan wolny od pojęć. - Kiedy przez studiowanie tekstów i logiczne rozumowanie
osiągniesz pewność, że zjawiska są niezrodzone
i pozbawione własnej natury,
medytuj poza pojęciowym myśleniem. - Medytując w ten sposób na takość,
stopniowo dotrzesz do poziomu „ciepła” i pozostałych,
aż osiągniesz „wielką radość”
i niedługo dotrzesz do Stanu Buddy. - Jeżeli zaś chcesz dzięki mocy mantr,
poprzez uspokajanie, pomnażanie i inne
osiągnąć „dobrą wazę”
oraz osiem wielkich siddhi, - jak też z łatwością zebrać
nagromadzenia do Przebudzenia
i jeśli chcesz praktykować tajemne mantry,
nauczane w krija, czarja i pozostałych tantrach, - to po to, by otrzymać abhiszekę mistrza,
przynieś zadowolenie autentycznemu Lamie
poprzez usługiwanie, wartościowe dary i tym podobne,
jak i spełnianie jego wszystkich zaleceń. - Kiedy zadowolisz Lamę
i udzieli ci on pełnej abhiszeki mistrza,
zostaniesz oczyszczony z wszelkich negatywności
i zdolny do osiągnięcia siddhi. - Na stronach Wielkiej Tantry Pierwotnego Buddy
wyraźnie zabrania się
udzielania abhiszek sekretnej i pradżni
tym, którzy utrzymują ślubowania czystości. - Gdybyś przyjął te abhiszeki
mając ślubowania czystości,
i wykonywał zakazane działania,
złamałbyś swoje ślubowania dyscypliny. - Dopuściłbyś się upadku,
który zniszczyłyby praktykę dyscypliny.
Z pewnością odrodziłbyś się w niższych światach
i zniweczył szanse urzeczywistnienia. - Nie jest jednak błędem, by ten, kto otrzymał abhiszekę mistrza
i posiada wiedzę o istocie tego, słuchał nauk tantr i je wyjaśniał,
wykonywał rytuały ofiar ognia
oraz inne praktyki ofiarne i im podobne. - Ja, Starszy Śri Dipamkara,
na prośbę Dziangciuba-Y,
spisałem to krótkie objaśnienie ścieżki do Przebudzenia
na podstawie tego, czego dowiedziałem się z sutr i innych nauk.
To kończy Lampę oświetlająca ścieżkę ku Przebudzeniu, napisaną przez Aczarję Śri Dipamkarę (Atiśę).
Przekładu, weryfikacji i ukończenia dokonał indyjski opat we własnej osobie oraz wielki edytor i tłumacz, bhikszu Gełe Lodro. Mangalam. Nauki te zostały spisane w Tholing, głównej świątyni Szang Szungu.
Na język polski przełożył: Lama Rinczen. Tłumaczenie robocze. Grabnik, sierpień 2020 r.